Veel pokeraars zijn het erover eens; pokeren is een behendigheidsspel. Volgens de wet wordt poker gezien als een kansspel en wordt het nut van oefening en strategie als overdreven gezien. Maar of het nou wettelijk is vastgelegd of niet, de discussie zal altijd aanhouden. En wij vinden het weer de hoogste tijd voor een nieuwe discussie.
Want met zoveel kritiek op de uitspraak van Het Hof is het een logische aanname dat er wel iets van moet kloppen van de stelling dat pokeren een kwestie van behendigheid is. En omdat het verschil tussen een kansspel en een behendigheidsspel juridische gevolgen kan hebben is het dus ook zaak om er nog maar eens de vergrootglas op te leggen. Alweer.
Wat zegt de wet?
Misschien vraag je jezelf af wat het nou uitmaakt of poker te boeken staat als kansspel of als behendigheidsspel. Nou, we kunnen je zeggen dat het heel veel verschil maakt. De vraag of poker een kansspel is is met name van belang om te weten of de wet op de kansspelen van toepassing is of niet. Dus specifiek gezien ook of er kansspelbelasting geheven moet worden. Of dat jij zomaar een pokertoernooi mag houden. Deze prangende vraag houdt de gemoederen daarom al enige tijd bezig. In 1998 stelde de Hoge Raad al eens dat poker een kansspel is. In 2014 werd echter in een rechtszaak tegen drie organisatoren van een lokaal pokertoernooi bepaald dat het wel toch om een behendigheidsspel gaat. Die uitspraak werd in 2016 weer teruggedraaid door het gerechtshof, poker zou dan toch een kansspel zijn. Strikt juridisch hebben we het op dit moment nog steeds over een kansspel. Maar alleen al het feit dat deze discussie zorgt voor een juridisch debat laat zien hoe ingewikkeld het is.
Waarom zijn er dan mensen die anders denken?
Want wat is nu werkelijk het verschil tussen een kansspel en een behendigheidsspel? Wat zijn bijvoorbeeld de officiële definities die daaraan verbonden worden? De Kansspelautoriteit (KSA) in Nederland zegt daarover het volgende:
Volgens artikel 1 van de Wet op de kansspelen is er sprake van een kansspel indien er gelegenheid wordt gegeven om mee te dingen naar (kans te maken op) prijzen en/of premies en indien de aanwijzing der winnaars geschiedt door enige kansbepaling waarop de deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed kunnen uitoefenen.
Ook geeft de KSA tekst en uitleg over wat dan een behendigheidsspel is:
De tegenhanger van een kansspel is een behendigheidsspel. Het betreft hier een spel waarbij winst of verlies voornamelijk afhankelijk is van de behendigheid van de speler. Dit sluit niet uit dat er bij een behendigheidsspel een kanselement aanwezig kan zijn.
Bovenstaande definities laten eens te meer zien hoe dun de scheidslijn is. Want in dezelfde definities staan verschillende nuances die weer ruimte laten voor een vrije benadering: “in het algemeen geen overwegende invloed” en “sluit niet uit dat er bij een behendigheidsspel een kanselement aanwezig kan zijn”. En dat zorgt natuurlijk voor een hele hoop onduidelijkheid.
Waarom is poker dan een behendigheidsspel?
Tijdens een kansspel (specifiek) heb je geen invloed op de uitkomst. Maar tijdens een spel (algemeen) kun je je behendigheid gebruiken om een goede inschatting te maken van je kansen en je eigen winkansen daarmee te verhogen. Poker is een kaartspel dat wordt gespeeld met één kaartendeck. Door rekening te houden met de beschikbare kaarten, de kansen op verschillende combinaties en de kaarten die je zelf in handen hebt, kun je een inschatting maken van jouw mogelijkheden. En niet alleen de kansberekening van de kaarten en de bijbehorende combinaties is belangrijk, ook het inschatten van het gedrag van de andere spelers is cruciaal. Ben je in staat om de andere spelers te doorzien? En net zo belangrijk; kun jij voorkomen dat ze jou doorzien?
Goed pokeren vergt behendigheid
Bij het pokeren is daarom wel degelijk sprake van een vaardigheid, of in dit geval zelfs meerdere vaardigheden. Het gaat dus om een combinatie van spelkennis, kansberekening, psychologie en gedragswetenschap. En om poker goed te kunnen spelen, moet je dus beschikken over behendigheden. Dit is in tegenstelling tot kansspelen als roulette, waarbij je geen enkele invloed hebt op het spelverloop. Dus ook al is poker wettelijk gezien een kansspel, door het spel te bestuderen kunnen jouw resultaten aanzienlijk beter worden. En daarom win je meer naarmate je meer handen speelt. De Tilburgse hoogleraar Waarschijnlijkheidsrekening Ben van der Genugte vatte het al een keer goed samen in zijn onderzoek naar Texas Hold’em Poker:
“We hebben gekeken naar wat een beginner verdient of verliest, en wat een ervaren speler verdient of verliest. Dat loopt nogal uiteen. Het verschil? Dát is behendigheid.’